گیاهان دارویی که برای پیشگیری و درمان سوء هاضمه مفیدند

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی استان مرکزی به نقل از روابط عمومی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی، دکتر سعید  کیانبخت عضو هیات علمی این پژوهشکده مهم‌ترین توصیه برای رفع سوء هاضمه را پرهیز از پرخوری و همچنین صرف شام در ساعات اولیه شب دانست و افزود: دراز کشیدن یا خوابیدن پس از صرف غذا می‌تواند باعث بازگشت مواد غذایی به داخل مری و احساس ترش کردن شود.

وی افزود: همچنین نوشیدن آب یا دیگر مایعات هنگام غذا خوردن عادت بسیار ناصحیحی است که نه‌تنها به هضم غذا کمک نمی‌کند که یکی از علل مهم سوء هاضمه و مشکلات مختلف گوارشی است و مصرف چای، قهوه و نوشابه‌های صنعتی پس از غذا نیز می‌تواند شکایات گوارشی را تشدید کند.

دکتر کیانبخت عنوان کرد: گیاهان مختلفی وجود دارد که مصرف آن در کاهش علائم سوءهاضمه و چه‌بسا درمان آن موثر باشد.

وی با بیان اینکه یکی از این گیاهان نعنا می باشد، افزود: این گیاه یکی از بهترین و شناخته‌شده‌ترین گیاهان مفید برای دستگاه گوارشی است. دم کرده نعنای تازه یا خشک یک نوشیدنی بسیار مفید برای کمک به فعالیت بهتر سیستم گوارش محسوب می‌شود و اسانس یا عرق نعنا را می‌توان با آب رقیق و در هنگام احساس نفخ یا مشکلات گوارشی میل کرد.

این عضو هیات علمی زیره را از دیگر مواد طبیعی موثر در بهبود فعالیت دستگاه گوارش به ویژه کاهش نفخ برشمرد که می‌توان هنگام دم کردن برنج به آن اضافه کرد یا پودر یا عرق زیره را پس از غذا مصرف کرد.

کیانبخت خاطرنشان کرد: عناب نیز میوه بسیار مفیدی در تقویت سیستم گوارش و کمک به هضم غذاست و با توجه به تاثیرات مفید آن برای ارگان‌های مختلف بدن، مصرف روزانه آن به همه افراد توصیه می‌شود. همچنین زنجبیل تازه یکی از بهترین تقویت‌کننده‌های دستگاه گوارش است. به کسانی که از مشکلات مزمن گوارشی و سوءهاضمه رنج می‌برند، توصیه می‌شود روزانه یک برش کوچک زنجبیل تازه به همراه چند عدد عناب را به صورت دم کرده میل کنند.

وی شیرین بیان، رازیانه، مرزه، آویشن، گشنیز، بادرنجبویه را از دیگر گیاهان موثر در درمان سوءهاضمه دانست.

دکتر کیانبخت در پایان با بیان اینکه یکی از گیاهان مفید برای دستگاه گوارش سیاهدانه می باشد، عنوان کرد: شربت نیگلاپسین فرآورده حاوی عسل و روغن سیاه دانه Nigella sativa استاندارد شده است که در درمان رفلاکس، نفخ، سوزش سر دل و ناراحتی‌‍های گوارش و سوهاضمه مفید می باشد.

گفتنی است، شربت نیگلاپسین حاصل پژوهش و مطالعات پژوهشکده گیاهان دارویی می باشد. این پژوهش نشان داده است تیموکینون موجود در سیاه دانه اثرات مهاری در پمپ پروتون و ترشح اسید معده دارند. ضمن اینکه ترشح موسین را افزایش می دهد. علاوه بر این سیاه دانه خاصیت ضد میکروبی بر باکتری هلیکوباکتر پیلوری دارد. تیموکینون و سایر ترکیبات موجود در سیاه دانه خاصیت ضد التهابی دارند و فاکتور های التهابی مثل اینترلوکین 1 و 6 را مهار می کند و بدین صورت در التهابات گوارشی نیز موثر است.

همچنین در این فرآورده عسل نیز به عنوان یک ترکیب فنولیک و فلاونوئیدی خاصیت ضد التهابی خود را با مهار نیتریک اکساید و پروستاگلاندین E2 اعمال می کند. عسل به عنوان پوششی بر غشای موکوسی گوارشی آن را از اکسیداتیو و اسید و سایر عوامل آسیب رسان محافظت می کند. بنابراین استفاده از روغن گیاه سیاه دانه بر پایه عسل موجب بهبود علائم بیماری گوارشی عملکردی بیمارانی که داروهای استاندارد ضد ترشح دریافت می کنند، می گردد.