سرمایه اجتماعی؛ چالش مناطق کم حاشیه/ فعالیت دفتر تسهیلگری اراک در ۵ حوزه تخصصی

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی استان مرکزی؛ عارفه عباسی فرد مددکار اجتماعی دفتر تسهیلگری کوی امام سجاد(ع) اراک به تشریح و تعریف نحوه فعالیت دفاتر تسهیلگری و نحوه تاثیرگذاری آنها در مناطق استقرارشان پرداخت.

وی اظهارکرد: این دفتر تسهیلگری به همت جهاد دانشگاهی استان مرکزی و تحت نظارت دفتر امور اجتماعی استانداری مرکزی در کوی امام سجاد(ع)(باغ خلج) اراک راه اندازی شده و در نظر دارد جهت ارتقای کیفیت زندگی ساکنین محله در پنج حوزه تخصصی شهرسازی، اجتماعی، اقتصادی، حقوقی و مددکاری خدمات خود را ارائه دهد تا در راستای کاهش مشکلات و چالش های محله گام بردارد که این مهم تنها با مشارکت و حمایت ساکنین محله موثر خواهد بود.

این مددکار اجتماعی افزود: برگزاری کارگاه‌های آموزشی در زمینه های مهارت های زندگی به صورت رایگان، برگزاری رایگان کارگاه های آموزشی بهداشت عمومی و خانواده، جذب حمایت نهادها و دستگاه های حمایتی برای رفع مسائل و نیازهای گروه های آسیب پذیر محله، شناسایی خیرین و نهادهای علاقه مند به فعالیت در محله و شناسایی افراد تاثیرگذار و فعال در زمینه اقدامات اجرایی از جمله توانمندی های اجتماعی و مددکاری این دفتر در این محله است.

عباسی‌فر ادامه داد: شناسایی سرمایه های اجتماعی و ارتقای اعتماد اجتماعی از طریق ارتباط با شبکه قدرت محلی و شناسایی بازیگران اصلی محله، حمایت از فعالیت سازمان های مردم نهاد در محله و ایجاد نهادهای محلی بویژه در بخش زنان و جوانان و نوجوانان، گروه های هنری، ورزشی و ارتقای آگاهی و مطابه گری آنان از جمله اقدامات در حوزه ظرفیت سازی و نهادسازی به شمار می رود.

وی اضافه کرد: تشکیل کارگاه خانواده مطلوب ویژه تمام رده های سنی، راه اندازی کارگاه قالیبافی و خیاطی، برگزاری ویژه برنامه به مناسبت روز جهانی ایدز، آسفالت کوچه ها و خیابان ها و پله گذاری و نرده گذاری کوچه ها، ملاقات با خانواده زندانیان و ارائه مشاوره جهت حل مشکلات آنان و برگزاری ویژه برنامه ایام محرم و فاطمیه برخی اقدامات صورت گرفته در دفتر تسهیلگری و توسعه محلی است.

مددکاراجتماعی این دفتر تسهیلگری در ادامه آشنایی کارشناس با اقدام توسعه محلی، ورود به جامعه محلی، تهیه گزارش مونوگرافی محله، جلب مشارکت منایع اجتماعی، نیازسنجی، تعامل و همفکری، فعالسازی تیم‌ها و همیاران محلی، پایش و ارزیابی و ارائه گزارش نهایی را به عنوان فرآیند فعالیت در دفتر تسهیلگری و توسعه محله بیان کرد.

عباسی‌فرد اضافه کرد: سرمایه اجتماعی در این منطقه پایین است و باید بتوان آن را در محلات احیا کرد. در حال حاضر شرایط به گونه ای است که مسوولین دولتی با ورود در این منطقه با چالش مواجه می شوند و ما نیز خود را از بدنه دولت معرفی نمی کنیم تا بتوان ارتباط بهتری با افراد در این محلات برقرار کرد. هرچه از راه دور به مجموعه نگاه کنند گاردگیری در برابر مجموعه بیشتر است به همین سبب به دنبال افزایش مشارکت مردم در فعالیت ها هستیم که البته مشارکت در سنین مختلف نیز متفاوت است.

وی خاطرنشان کرد: اقشار با فرهنگ های متفاوت در این منطقه زندگی می کنند و هستند نوجوانانی که با توجه به درگیری خانواده، از سنین ۱۰-۱۲ سالگی به توزیع موادمخدر روی می‌آورند چراکه تمام اعضای خانواده در این شغل درگیر هستند و در مقابل، خانواده‌هایی در این منطقه زندگی می کنند که اهمیت زیادی به فرزند می دهند تا در برابر این گونه معضلات واکسینه شوند، به همین سبب خودشان برای این مهم راهکارهایی از جمله فعالیت فرزند در بسیج و فعالیت های مذهبی طرح می کنند. بسیاری از خانواده ها در تلاش هستند که عادی بودن زندگی خود را ثابت کنند تا مردم با چشم دیگر و متمایز به آنها نگاه نکنند، در واقع تنوع اقشاری و فرهنگی در این محله به وفور دیده می شود.

مددکار اجتماعی دفتر تسهیلگری باغ خلج بیان کرد: از لحاظ فرهنگی دچار چالش زیادی هستیم به طوری که تصور غالب بر این است که میزان فرهنگ رابطه مستقیمی با وضعیت اقتصادی خانوار دارد در صورتی که این تصور اصلا درست نیست و افراد در این منطقه بسیار بخشنده وسخاوتمند هستند، این مهم در رفتار برخی از خانواده ها مشهود است.

معضل طلاق و اعتیاد در مناطق محرم

عباسی‌فرد اضافه کرد: در بررسی های صورت گرفته، در این منطقه بیشترین مراجعه بعد از اعتیاد، مربوط به طلاق است که البته علل مختلفی از جمله ازدواج زودهنگام در سن پایین، اوضاع اقتصادی نامناسب، عدم آموزش و نداشتن مهارت در زمینه های مختلف، ازدواج دوم و... دارد. آثار روانی طلاق بعد از مرگ عزیزان در رتبه دوم قرار دارد.

وی ادامه داد: با توجه به شناسایی اولویت ها و مشکلات، به نظر می رسد شهرداری منطقه، آموزش و پرورش، کمیته امداد، بهزیستی، شهرسازی، اداره کار و استانداری نقش مهمتری در اجرایی شدن راهکارها در این منطقه دارند، البته در مجموع، تمامی دستگاه های استان در این امر دخیل هستند و هرکدام به نوعی نقش خود را دارند که البته نیاز است که مشارکت ها افزایش یابد.

شناسایی ۵ اولویت آسیب در کوی امام سجاد(ع) اراک

مریم مقدسی، کارشناس اقتصادی و کارآفرینی این مجموعه نیز افزود: در این مجموعه هر کارشناس یک راهبر تخصصی دارد و برای اجرای هر طرح ابتدا باید با راهبرهماهنگ شود و سپس آن را اجرایی کند. هر کارشناس دارای یک دستورالعمل است که باید طبق این دستور پیش برود البته می تواند فراتر از دستورالعمل نیز حرکت کند، اما ابتدا دستورالعمل باید اجرا شود.

وی ادامه داد: در اوایل افتتاح این دفتربه منظور رسیدن به راهکار، اقداماتی از جمله سرشماری کلی از خانواده‌ها از طریق پرسشنامه شامل سوالاتی در تمامی حوزه‌ها صورت گرفت که طبق این سرشماری تحلیل داده‌ها انجام و در نهایت طبق داده‌ها دو نشست با همراهی معتمدین محل و افراد تاثیرگذار محله به منظور بررسی مشکلات برگزار شد.

مقدسی ادامه داد: پس از برگزاری نشسست ها و بررسی مشکلات، به ۵ مرحله اصلی رسیدیم که در نشست دوم با همان افراد مجددا نشستی برگزار و مسائل بازگو و درخواست شد مسائل را در قالب اقدامات نهادمحور و اجتماع محور حل کنند. در نهایت طبق این ۵ مرحله راهکار ها ارائه شد. مصرف و خرید و فروش موادمخدر و روانگردان، وضعیت نامطلوب کالبدی محله و معابر، طلاق، بهینه سازی سیستم جمع آوری و دفن پسماند و وضعیت نامناسب کسب و کارهای کوچک، ۵ موضوع اصلی احصا شده است.

وی در حوزه کسب و کارهای کوچک گفت: اکثر بانوانی که سرپرست خانوار هستند در حوزه مشاغل خانگی فعالیت دارند که در همین راستا با ارائه مشاوره اقتصادی و استفاده از همکاری جهاددانشگاهی در راستای توسعه طرح یا راه اندازی طرح های بانوان گام های مثبت برداشته شد.

مقدسی افزود: کارگاه‌های قالیبافی، کارگاه تولید اسکاچ و خیاطی در این منطقه برای بانوان راه اندازی شده است. همچنین در حوزه جمع آوری و دفن پسماند نیز بررسی ها انجام و اقدامات در دستور کار قرار گرفته است.

کارشناس اقتصادی دفتر تسهیلگری در پایان تصریح کرد: توانمندی های اقتصادی این دفتر نیز شامل مهارت های شغلی و کارآفرینی و کسب درآمد، شناسایی مشاغل موجود و توسعه کسب و کار آنها، جذب حمایت دستگاه های دولتی برای تامین تسهیلات مالی خرد، آموزش رایگان در زمینه تسهیل ارائه وام های اشتغالزایی، مشاوره رایگان در زمینه ایجاد مشاغل خانگی و شناسایی و تشکیل گروه های توانمند علمی و فنی از نیروهای ساکن در محل است.

منبع: ایسنا مرکزی