تحلیل تیپ های شخصیتی در نشست تیپ شناسی "کلاس آبی" در استان مرکزی
به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی استان مرکزی؛ سپیده قدیمی ارشد مشاوره خانواده در نشست تیپ شناسی شخصیت از سری کلاس های آبی که به همت سازمان دانشجویان جهاددانشگاهی استان برگزار شد، گفت: یکی از تئوری های جالب در زمینه تیپ های شخصیتی، تئوری انیاگرام است که هنوز در ایران در بین روانشناسان متخصص و اساتید دانشگاه، آنقدر شناخته شده نیست.
وی افزود: این تئوری در اول به وسیله جورجیوف دانشمند و عارف بزرگ روسی مطرح شد و بعدها به وسیله روانشناسان خصوصا" نارن جو" وارد حوزه روانشناسی شد و تاکنون پژوهش های زیادی در ابعاد مختلف روی آن صورت گرفته است و اینک جایگاه ویژه ای در جهان پیدا نموده است.
قدیمی اظهارکرد: تئوری انیاگرام یا تیپ های 9 گانه(در شکل فعلی آن) در واقع ترکیبی از عرفان شرقی و روانشناسی امروزی است. منظور جورجیوف از تحقیق در این زمینه آشنایی ابعاد شخصیت انسان و ارائه راه حل برای رشد و خودآگاهی بیش تر انسان بوده است. برای این که جورجیوف بر این عقیده بود که تا انسان خویش را بدرستی نشناسد، قادر به کمک بخود و هم کمک به سایرین نخواهد بود.
این ارشد مشاور خانواده در ادامه به بررسی 9 تیپ شخصیتی شامل تیپ کمال گرا، تیپ مهرطلب یا کمک کننده، تیپ پیشرفتگرا یا موفقیت جو، تیپ رمانتیک محزون یا هنرمند، تیپ فکور، تیپ وفاخو، وفاجو و شکاک، تیپ خوش بین و خوش گذران، تیپ چالشگر یا قدرت طلب و تیپ صلح طلب و میانجی پرداخت که هر تیپ دارای نقاط قوت و ضعف خاص خود می باشند.
۱-تیپ کمالگرا:
اشخاص کمال گرا ملاک های خیلی خیلی بالایی را برای موفقیت در نظر می گیرند و درصورتی که به آن اهداف بلندپروازانه نرسند، خود شان را شکست خورده میدانند . آن ها نسخه همه اتفاق های دنیا را با قانون« همه یا هیچ» می پیچند. برای کمال گراها نتیجه هر کاری یا شکست کامل است یا موفقیت کامل. دانش آموزی که موقع انتخاب رشته دانشگاهی، فقط دانشگاه تهران را وارد برگ انتخاب رشته میکند ، ورزش‌کار یا مربی ای که همه مساوی گرفتن ها را یک شکست مفتضح می داند، نقاشی که آن قدر نمایشگاه برگزار نمی کند تا موزه هنرهای معاصر بیاید سراغش و روزنامه نگار جوانی که تنها نوشتن در همشهری جوان(آنها که شوخی سرشان نمی شود بخوانند لوموند) راضی اش می کند؛ همه و همه نمونه های اشخاص کمال گرا هستند. ته تمام این ارمان های بالابلند، یک ترس ظریف از شکست خوردن خوابیده است؛ ترسی که باعث میشود فرد همیشه در حالت تنش و استرس باشد.
۲-تیپ مهرطلب یا کمک کننده:
این اشخاص دایم به فکر دیگرانند. خویش را به آب و آتش میزنند تا به سایرین کمک کنند. به قول قدیمی ها حسن هلاک هستند. احتیاج به محبّت و توجه دارند. قادر به “نه” گفتن، نیستند، زیرا از طرد شدن ترس دارند. افرادی وابسته و متکی به دیگرانند. حرمت ذات پایینی دارند و همواره به دنبال تائید و تحسین دیگرانند.
گونه دوم اشخاصی هم دل، صادق، و بسیار بامحبت هستند. بعلاوه آن ها بسیار خودمانی برخورد میکنند و سخاوتند و فداکار هستند. ولی میتوانند احساساتی، خودشیرین و مردم نواز هم باشند. این اشخاص بسیار خوش قلب بوده و به طرف سایرین جذب میشوند . ولی احتمال دارد به سمت انجام کارهایی برای افراد دیگر بروند که آن ها محتاج به آن شوند. این افراد معمولاً با possessiveness و بیان نیازهای خود مشکل دارند. این اشخاص در بهترین حالت خود خواه نبوده و بشر دوست هستند. آن ها معمولاً بسیار به سایرین عشق می ورزند.
۳-تیپ پیشرفتگرا یا موفقیت جو:
آن چه برایشان بیش از هرچیز اهمیت دارد، موفقیت شان است و برای پیش رفت، سخت کار میکنند و دست به هر اقدامی که لازم باشد، میزنند و جویای نام و مقام هستند. افرادی پُرکار و رقابت جو هستند و خویش را با کارهایی که انجام می‌دهند ، می شناسند. همواره به فکر برنده شدن در موقعیت های رقابتی هستند. در رنگ عوض کردن، مهارت دارند. در حالت افراطی، به تیپ اول بدل میشوند . بیش ترین لذت را در کارکردن دارند. دنبال پول، پرستیژ و رفاه هستند و تلاش میکنند وارد مقوله های احساسی و عاطفی نشوند. این خطر در آنها هست که توجه به کار و موفقیت و رقابت با سایرین، بیش از توجه به خود و خانواده، اهمیت پیدا کند.
۴-تیپ رمانتیک محزون یا هنرمند:
تیپ رمانتیکِ محزون یا هنرمند: این اشخاص، خواستار اموری هستند که دردسترس نیست. ایده‌ال ها هیچوقت در اینجا و حالا نیست و به عبارتی آن چه دردسترس است، برایش بی‌ارزش است و آن چه را بدست آوردنش سخت است می خواهند. بسیار احساسی و زودرنج هستند. خویش را با حس سایرین درگیر میکنند و چون از تخیل بسیار نیرومندی برخوردارند، خودشان هم دچار همان حس ها می شوند.
اکثر ناراحت و افسرده هستند و خلق متغیر دارند. اشتغال ذهنی آنها با گم شده هاست و عاشقِ غایب و امور ازدست رفته اند. از کارهای یکنواخت خسته میشوند و درصورتی که امکان آن باشد، ول خرج هستند. خواهان توجه هستند و عدم توجه ، آنها را ناراحت میکند . ارتباط ها و جمع های یکنواخت، برایشان خسته کننده است. امور تاریک و ممنوع، مدام برای آنها جذابیت دارد. احساس زیبایی شناختیِ قوی ای دارند. تضادهای وجودی شان زیاد است. در بین 9 تیپ انیاگرام، حساس ترین تیپ شخصیتی را دارند و زندگی در کنار این اشخاص، مانند راه رفتن روی یخ است.
۵-تیپ فکور:
این اشخاص بسیار در خویش فرو رفته یا درونگرا هستند(از بودن در جمع لذت نمی برند و اجتماع گریزند). قادر به ابراز احساسات خویش نیستند و معمولاً تمایل کمی برای ازدواج دارند. در کلاس معمولاً در ردیف آخر می نشینند تا همه را ببینند ولی دیگران وی را نبینند. دوست دارند دیده نشوند و نامریی باشند. همواره احساس را بعد از عقل تجربه می کنند. اهل کتاب خواندن و جمع اوری اطلاعات هستند و می خواهند از همه چیز سر در بیاورند...
۶-تیپ وفاخو، وفاجو و شکاک:
این اشخاص به همه چیز سوء ظن دارند. افرادی محتاط هستند. می خواهند بدانند که در ذهن سایرین راجع به آن ها چه می گذرد. نگران خیانت و بی وفایی دیگرانند. معمولاً استرس دارند و دوست دارند وظیفه آن ها در جایی که هستند معلوم و تعریف شده باشد. نوعی متعهد و مبتنی بر امنیت هستند. شش ها قابل اعتماد، سخت کوش و مسئولیت پذیر هستند. عیوب را بطور فوق العاده پیدا میکنند و مسایل را پیش بینی میکنند و همکاری foster دارند و میتوانند حالت دفاعی، گریزان، و مضطرب بگیرند و در حالی که شاکی از استرس زیاد هستند ولی در حالت استرس کار می کنند.
آن ها میتوانند محتاط و دودل باشند ولی انفعالی، جسور، و مبارز باشند. این اشخاص بطور معمول با شک و سوء ظن بخود مشکل دارند. این اشخاص در بهترین وضعیت از نظر درونی پایدار، متکی بخود می باشند و شجاعانه از خویش و سایرین دفاع میکنند.
۷-تیپ خوش بین و خوشگذران:
دوری از درد. افرادی اجتماعی و رفیق باز هستند. معمولاً همه فن حریفند و در چند چیز مهارت دارند و بسیار خوش بینند. پیوسته به سایرین امید می دهند، نگران نباش همه چیز درست میشه. اهل بلوف زدن و خالی بندی و یا غلو کردن هم هستند و…(بخاطر لذت جویی، تنوع طلبی و هیجان خواهی بالا، احتمال گرایش به اعتیاد در این تیپ نسبتا زیاد است). هفت ها برونگرا، خوشبین، با استعداد، و با انگیزه هستند.
آنها صبور، جسور و عملگرا هستند ولی استعدادهای آن ها می تواند به هرز رود، بی اندازه پراکنده شده و نامنظم شوند. این اشخاص مرتب بدنبال تجربه های جدید و جالب هستند، ولی میتوانند با ادامه دادن پریشان و خسته شوند. آنها معمولاً با مسائلی چون بی صبری و عجله کردن مشکل دارند. این اشخاص در بهترین وضعیت بر استعدادها و اهداف ارزشمند خویش تمرکز می کنند، قدردان، شاد و خرسند هستند.
۸-تیپ چالشگر یا قدرت طلب:
این اشخاص به دنبال قدرت و تسلط بر سایرین هستند. دوست دارند مدیر و رهبر باشند و دستور بدهند. بسیار کنترل کننده هستند و آمرانه با سایرین رفتار می کنند. تمایل به دیکتاتور بودن دارند. درصورتی که سایرین خصوصا زیر دستان آنها، از آنان پیروی نکند، سخت بر آشفته و عصبی میشوند. در عین حال حمایت کننده هم هستند و از زیر دستان خویش حمایت می کنند ولی به این شرط که آن اشخاص مطیع اوامر این عالی جنابان باشند؟! افرادی انتقام جو بوده و...
۹-تیپ صلح طلب و میانجی:
این اشخاص دنبال ارامش و آشتی و صلح با دیگرانند. پیوسته می خواهند بین سایرین واسطه شوند تا بین آن ها آشتی بر قرار کنند. افرادی انطباق پذیر و تابع هستند. از درگیری و خشونت خودداری میکنند و حتی شاید از آن می ترسند. نسبتا تنبل هستند. در تصمیم گیریها مشکل دارند و آخرین تصمیم را درست نمی گیرند و...
این ویژگی ها سرنخ های این تیپ ها بودند. و شرح تفصیلی آن زیاد است. تصور بر این است که هر شخص همانگونه که دارای یک گروه خونی است دارای یکی از این تیپ های شخصیت می باشد. در ضمن میزان سلامت شخصیت در هر تیپ از یک تا 9 در نوسان است. اشخاص در هر تیپ می توانند از سلامت کامل تا عدم سلامت در نوسان باشند. نکته دیگر این که 9 گروه شخصیتی به سه گروه یا مثلث تقسیم میشوند و در درون هر مثلث، هر تیپ به ویژگی های بعضی تیپها هم گرایش دارد که اصطلاحا به آن بال یا وینگ میگویند . این مثلث ها به شرح زیر است:
۱- مثلث اراده که شامل تیپهای یک، هشت و 9 است.
۲- مثلث قلب یا احساسات که شامل تیپ های دو، سه و چهار می باشد .
۳- مثلث مغز یا تفکر که شامل تیپهای پنج، شش و هفت است.
برای شکل پذیری هر تیپ دلایل خاصی پیش بینی شده است که بیشتر برمی گردد به تجربیات خاص دوران کودکی و روش ارتباط والدین باکودک. راه رشد و سلامت هم برای هر تیپ خاص همان تیپ است. برای شناخت تیپ شخصیتی خویش باید با وسیله دقیق که همان تست شخصیت انیاگرام است، مورد آزمون قرار گیرید و بعد راه های رشد و سلامت شخصیت خویش را با کمک روانشناس خوب و مسلط به این تئوری، باز یابید.
نظر شما :