معاونت پژوهشی

شناسایی زمینه ها و اولویت های سرمایه گذاری در استان مرکزی- شهرستان اراک

جهاد دانشگاهی به عنوان نهادی اثرگذار و فعال در حوزه سیاست پ‍ژوهی کاربردی جهت کمک به سیاستگذاران و برنامه‌ریزان متولی توسعه استان و کشور

فتح آبادی مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی ، تسریع در عملکرد و کیفیت پژوهش های صورت گرفته در جهاد دانشگاهی استان مرکزی باعث شده ، این نهاد انقلابی جزء پنج سازمان و تشکل مورد تایید اداره امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی در انجام پروژه ها و خدمات قرار بگیرد.

بازدید مدیر کل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی از آزمایشگاه معتمد محیط زیست جهاددانشگاهی

سرپرست جهاد دانشگاهی استان مرکزی ؛ ارایه خدمات آزمایشگاهی باکیفیت در بخش‌های بیولوژی، آب و فاضلاب، هوا و صدا با استفاده از مدرن‌ترین تجهیزات در آزمایشگاه معتمد محیط زیست جهاد دانشگاهی استان مرکزی صورت می گیرد

تصویب طرح پژوهشی"شناسایی و ارزیابی فضاهای شهری اراک و ارایه راهکارهای ارتقای کیفیت آن ها مبتنی بر نظریه مکان سوم"

در راستای ماموریت‌ها، اهداف و برنامه‌های حوزه معاونت پژوهشی جهاددانشگاهی استان مرکزی، طرح پژوهشی شناسایی و ارزیابی فضاهای شهری اراک و ارایه راهکارهای ارتقای کیفیت آن ها مبتنی بر نظریه مکان سوم ، مصوب و پس از انجام مراحل علمی و اداری جهت اجرا به این حوزه ابلاغ شد.

معاونت پژوهش جهاددانشگاهی دبیر کمیته علمی انتخاب پژوهشگر جوان شد

سرپرست معاونت پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی استان مرکزی  گفت: این معاونت به عنوان دبیر کمیته انتخاب پژوهشگر جوان استان معرفی شده است.

نشست معرفی پژوهش های کاربردی حوزه پدافند غیرعامل در استان مرکزی

نشست تخصصی پدافند غیر عامل با حضور فراهانی سرپرست اداره کل پدافند غیرعامل استانداری مرکزی و مسعود شهرجردی سرپرست جهاد دانشگاهی استان مرکزی ، به همراه اعضای هیات علمی پژوهشی جهاد دانشگاهی به مناسبت هفته پدافند غیرعامل برگزار شد.

بازدید استاندار مرکزی از غرفه جهاد دانشگاهی در سیزدهمین نمایشگاه الکامپ

سیزدهمین نمایشگاه تخصصی الکامپ در محل دائمی نمایشگاه های غرب کشور با حضور شرکت هایی در زمینه اینترنت، امنیت ماشین های اداری هوشمند سازی، سخت افزار، نرم افزار، شبکه و ارتباطات، تلفن همراه و تبلت، اتومسیون اداری، رسانه، دیجیتال رباتیک، دولت و بانکداری الکترونیک برگزارمی شود.

انعقاد تفاهم نامه همکاری فی مابین جهاددانشگاهی استان مرکزی و شرکت تک توان ویژن شرق

دیدار صمیمی اعضای مرکزدرمان ناباروری جهاد دانشگاهی استان مرکزی با سرپرست واحد برگزار شد

حضور جهاد دانشگاهی استان مرکزی در نمایشگاه نوزاد و کودک در اراک

پزشکان جهاد دانشگاهی استان مرکزی تقدیر شدند

پزشکان جهاد دانشگاهی استان مرکزی تقدیر شدند. به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی استان مرکزی، همزمان با یکم شهریور روز بزرگداشت ابوعلی سینا و روز پزشک و در مراسم های جداگانه ای، از پزشکان مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری جهاد دانشگاهی استان مرکزی و کارکنان این مرکز، در اراک تقدیر بعمل آمد. در همین ارتباط مهندس مسعود شهرجردی سرپرست جهاد دانشگاهی استان مرکزی با تبریک این روز به جامعه پزشکی بویژه پزشکان مرکز، از شهیدان دولت بخصوص شهید رجایی و باهنر یاد کرد و گفت: این عزیزان باید الگو و سرمشق همه در زمینه خدمت رسانی بی منت و خالصانه به مردم قرار گیرند . وی با اشاره به اینکه آمیختن دین، علم و اخلاق را می توان در نظریات بزرگانی چون ابوعلی سینا مشاهده کرد، تصریح کرد: امیدوارم بتوانیم علاوه بر آموزش مباحث پزشکی، در جهت پرورش مباحث روحی و معنوی گام برداریم.

تاثیر دارو در درمان ناباروری

دکتر شیدا جوهری جراح و فلوشیپ زنان، زایمان و ناباروری و عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا جهاددانشگاهی، با بیان اینکه اولین اقدام برای درمان ناباروری زوجین، درمان دارویی است، گفت: در حوزه ناباروری این درمان‌ها بسیار متنوع هستند. به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی به نقل از ایسنا، داروها در درمان نقش بسیار مهمی دارند. تقریبا در درمان اکثر بیماری‌ها و درد و رنجی که انسان‌ها متحمل می‌شوند از داروهای مختلفی استفاده می‌شود. بهره‌گیری از داروها در درمان ناباروری طیف بسیار گسترده‌ای را شامل می‌شود و روز به روز بر گستردگی آن افزوده می‌شود. در واقع فناوری‌های نوین، داروهای جدید و نهایتا اثربخشی بیشتری را به دنبال دارند و از آنجا که درمان دارویی پس از تغییر سبک زندگی، نخستین گام در درمان ناباروری است در پنجمین برنامه پایان ناباروری با حضور کارشناسان مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا، نقش مصرف داروها در درمان ناباروری مورد بحث و بررسی قرار گرفت. دکتر شیدا جوهری جراح و فلوشیپ زنان، زایمان و ناباروری و عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا، با بیان اینکه اولین اقدام برای درمان ناباروری زوجین، درمان دارویی است، گفت: در حوزه ناباروری این درمان‌ها بسیار متنوع هستند. بنابراین توصیه می‌شود از مصرف خودسرانه دارو پرهیز شود. باید قبل از هر اقدامی جهت درمان ناباروری، علت نازایی مشخص شود. مثلا در زنی که هر دو لوله رحمی بسته باشد دیگر امکان درمان دارویی وجود ندارد و باید به طور مستقیم به دنبال درمان‌های پیشرفته همچون IVF رفت. عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا افزود: قبل از آغاز مصرف داروها، انجام سونوگرافی به بیمار توصیه می شود تا از عدم وجود کیست تخمدان اطمینان حاصل شود زیرا در برخی موارد ممکن است مصرف دارو در افراد مبتلا به کیست، سبب بزرگ شدن کیست‌ها و ایجاد شرایط جراحی منجر شود. وی همچنین با تاکید براینکه برخی فاکتورها هستند که بر روی روند دارویی اثر می‌گذارند و باید از سوی زوجین به آن توجه شود، تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین آن‌ها وجود اختلالات طبی همزمان، مثل بیماری تیروئید است که هم کم کاری و هم پرکاری آن اهمیت بسیاری دارد، همچنین اختلالات غذا خوردن که سبب لاغری مفرط می شود، استرس و... از جمله مسائلی هستند که بر روی باروری تاثیرگذار هستند. جوهری تاکید کرد: زنانی که مبتلا به یک اختلال طبی همچون تشنج، دیابت و فشارخون هستند و بابت آن دارو مصرف می‌کنند باید قبل از اقدام جهت درمان ناباروری، این اختلالات در آ ن‌ها کنترل شود؛ یعنی اگر نیاز است داروها تغییر یابد و پس از کنترل بیماری، درمان ناباروری آغاز شود. عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا با اشاره به اینکه داروهای مورد استفاده در درمان ناباروری تاثیری بر روی سلامت جنین ندارند، گفت: عموما مشاهده می‌شود که سلامت نوزادانی که از طریق بارداری با درمان دارویی متولد شده‌اند همانند نوزادانی است که حاصل یک بارداری طبیعی هستند. وی در خصوص مدت زمان استفاده از درمان دارویی برای درمان ناباروری تشریح کرد: معمولا درمان‌های دارویی برای سه تا شش دوره تجویز می‌شود و اگر پس از آن بارداری اتفاق نیفتد وارد مراحل پیشرفته‌تر درمان ناباروری همچون IUI و IVF می‌شویم. وی در ادامه با اشاره به اینکه ممکن است در برخی بیماران پاسخ به درمان دارویی جهت درمان ناباروری ضعیف باشد، تشریح کرد: مثلا در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک ممکن است در مراحل اولیه درمان به دارو جواب ندهند که در این صورت با افزایش دوز داروها یا استفاده از برخی داروهای کمکی که وضعیت هورمونی بدن بیمار را برای باروری مناسب می‌کنند، می‌توانیم به بارور شدن این بیماران کمک کنیم که البته باید گفت در این گروه از زنان، کاهش وزن و افزایش فعالیت نیز جهت بیشتر شدن شانس باروری اهمیت بسیاری دارد. عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا، افزود: داروهایی که جهت تحریک تخمک گذاری در زنان و با نظر پزشک مصرف می‌شود می‌تواند نقش موثری در درمان ناباروری داشته باشد اما از آنجا که هنوز تداخل و عوارض داروهای سنتی با داروهای شیمیایی که از سوی پزشک تجویز می‌شود، مشخص نشده است، توصیه می‌شود از مصرف داروهای سنتی به هنگام مصرف داروهای شیمیایی پرهیز شود و مصرف تمام داروهای هورمونی تنها با نظر پزشک متخصص مصرف شود. تغییر سبک زندگی، گام اول درمان ناباروری دکتر بهرنگ آبادپور جراح و متخصص اورولوژی و ناباروری مردان و عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا جهاددانشگاهی، در خصوص جایگاه درمان دارویی ناباروری در مردان گفت: یک قاعده کلی در علم پزشکی این هست که معمولا ما درمان هر وضعیت و بیماری را از کارها و درمان‌های ساده‌تر شروع کرده و در صورت نیاز به تدریج از درمان‌های پیچیده‌تر و تهاجمی‌تر استفاده می‌کنیم، بنابراین در درمان ناباروری هم استثناء وجود ندارد و در ابتدا تغییر سبک زندگی را توصیه می‌کنیم و با اقدامات غیردارویی از طریق تغذیه، ترک سیگار، غربالگری بیماری هایی که در کودکی می‌توانند منجر به ناباروری شوند و مسایلی از این قبیل سعی می‌کنیم تا جلوی بروز بیماری را بگیریم و ناباروری را درمان کنیم. آبادپور ادامه داد: اما اگر روش‌های غیردارویی پاسخ ندادند از درمان‌های غیرتهاجمی و دارویی استفاده می‌کنیم. باید گفت تا همین چند سال گذشته به نقش درمان‌های دارویی در درمان ناباروری به صورت جدی توجه نمی‌شد اما به تدریج با توجه به اینکه درمان های دارویی نسبت به درمان‌های تهاجمی‌تر هزینه کمتری دارد به صورت جدی به نقش درمان‌های دارویی در مردان توجه می‌شود. وی در ادامه افزود: در واقع زمانی از درمان دارویی در مردان بهره می‌گیریم که با بررسی‌های تشخیصی، یک بیماری یا ناهنجاری خاص مشاهده شود و بتوان برای آن درمان دارویی استاندارد به کار برد همچون ابتلای مردان به عفونت در پروستات، بیضه‌ها و ضمائم آن یعنی عفونت‌ها علت ناباروری باشند. وقتی که کاهش قدرت باروری در آزمایش اسپرموگرام مشاهده می‌شود اما عضو خاصی بیماری را نشان نمی‌دهد و پزشک بر اساس مطالعات قبلی یا تجربی، دارویی خاص را که می‌تواند در افزایش قدرت باروری موثر باشد را تجویز می‌کند. همچنین در مواردی که می‌خواهیم از روش‌های کمک ناباروری جهت درمان زوجین مثل IVF استفاده کنیم و برای گرفتن نتیجه بهتر همزمان از درمان دارویی بهره می‌گیریم. عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروی ابن سینا جهاددانشگاهی در تشریح تاثیرگذاری انواع مکمل‌ها در باروری مردان، گفت: مکمل‌هایی که پزشک جهت تقویت باروری به بیمار می‌دهد مبتنی بر شواهد علمی است و تاثیر آن به اثبات رسیده است اما مصرف مکمل‌ها و ویتامین‌ها بدون تجویز پزشک مثلا در باشگاه های بدنسازی به علت آن که اثرات هورمونی بیشتری دارند سبب کاهش و حتی از بین رفتن قدرت باروری مردان می‌شود و هیچ تضمینی وجود ندارد که بتوان تاثیر داروهای هورمونی را که از طریق مکمل‌ها و بدون تجویز پزشک بر روی سیستم تولید مثلی مردان تاثیر می گذارد را از بین برد. دکتر آبادپور در خصوص استفاده از درمان دارویی جهت درمان مشکل واریکوسل تاکید کرد: حدود ۲۰ درصد مردان کشور واریکوسل دارند که اهمیت درمانی ندارد اما اگر واریکوسل سبب ایجاد اختلال باروری و اختلال اسپرم شود نیازمند درمان است که به صورت استاندارد روش انجام آن جراحی است. گفتنی است، برنامه "پایان ناباروری" هر هفته، روزهای شنبه ساعت ۱۹ با حضور متخصصان مرکز درمان ناباروری ابن سینا جهاددانشگاهی ز شبکه چهار سیما با هدف پرداختن به حفظ باروری، درمان ناباروری و موضوعات مرتبط به آن پخش می‌شود.

فرا رسیدن یکم شهریورماه زادروزحکیم بوعلی سینا و روز پزشک مبارکباد

فرا رسیدن یکم شهریورماه زادروزحکیم بوعلی سینا و روز پزشک و را تبریک عرض نموده و آرزوی توفیق و موفقیت پزشکان عزیز بویژه مجموعه پزشکان همکار در مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی استان مرکزی را داریم. بدون شک تلاش و پیگیری مجدانه و دلسوزانه پزشکان، مایه مباهات و افتخار مجموعه انقلابی جهاد دانشگاهی بوده و امید است همچنان شاهد خدمت رسانی بهتر این مجموعه به عموم مردم عزیز ایران اسلامی باشیم.

محققان جهاددانشگاهی بررسی کردند؛ عوامل موثر بر شادکامی جوانان ایرانی را بشناسید

پدیده «شادکامی» موهبت بزرگی است که به عقیده متخصصان، تمام رفتارهای انسانی با هدف حصول آن انجام می‌شود؛ محققان جهاد دانشگاهی، در پژوهشی ارزشمند به بررسی میزان شادکامی زنان و مردان ایرانی در دوره جوانی و در محدوده سنی ۲۰ تا ۴۰ سال پرداخته‌اند. عوامل موثر بر شادکامی جوانان ایرانی را بشناسید به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی به نقل از ایسنا، شادکامی حالتی است که با هیجان‌های مثبت و خوشایند مشخص می‌شود و دامنه آن از رضایت سطحی تا احساس خوشحالی عمیق را شامل می‌شود. شادکامی یک معیار سلامت روانی است و منافع محسوس بی‌شماری همچون افزایش سلامت جسمی، کاهش ناراحتی‌های روانی و طولانی‌شدن عمر را به همراه دارد. بسیاری از پژوهش‌های تجربی نشان داده‌اند که انسان‌های شاد، در زندگی با پیامدهای مثبتی مواجه می‌شوند. این پیامدها شامل افزایش روابط حمایت‌کننده، بهبود وضعیت سلامت روانی و جسمانی و در نتیجه طولانی‌شدن عمر است. بدیهی است این موضوع در کشور ما نیز به‌ مانند هر کشور و منطقه دیگری، حایز اهمیت خاص خود است. بنابر آمارهای ارایه ‌شده در تحقیقات و مطابق با گزارش جهانی سال ۲۰۱۷ شادکامی، در بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶، ایران رتبه ۱۰۸ را در بین ۱۵۵ کشور از این لحاظ داشته است. نسخه دیگر همین گزارش در سال ۲۰۱۸ نشان می‌دهد که بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷، رتبه شادکامی ایران در بین ۱۵۶ کشور، به ۱۰۶ رسیده است. با این‌حال بنا به اعتقاد محققان، برای ارتقای شادکامی به‌عنوان شاخصی مهم و تاثیرگذار در ارتقای فضای کلی جامعه، باید آن را در مطالعاتی فراگیر مورد سنجش قرار داده و بر اساس اطلاعات به‌دست‌ آمده اقدامات مورد نیاز را برای ارتقای آن انجام داد. در همین راستا، گروهی از محققان کشورمان از مرکز تحقیقات سنجش سلامت پژوهشکده علوم بهداشتی جهاددانشگاهی اقدام به انجام پژوهشی کرده‌اند که در آن میزان شادکامی زنان و مردان ایرانی در دوره جوانی و در محدوده سنی ۲۰ تا ۴۰ سال مورد سنجش و بررسی علمی قرار گرفته است. در این پژوهش توصیفی- تحلیلی بزرگ، ۱۴ هزار و ۲۳۹ نفر از بین تمام زنان و مردان متاهل ۲۰ تا ۴۰ سال ساکن شهرها و روستاهای مختلف کشور مشارکت داشته‌اند که ۴۶ درصد آن‌ها مرد و ۵۴ درصد زن بوده‌اند. اطلاعات و داده‌های مورد نیاز برای انجام این پژوهش، با استفاده از ابزار پرسشنامه از جمعیت فوق جمع‌آوری‌شده است و سپس این داده‌ها با استفاده از روش‌های آماری و با کمک کامپیوتر مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. براساس نتایج به‌دست‌آمده از این مطالعه، بین شادکامی و متغیرهایی نظیر سن، جنسیت، تعداد سال‌های تحصیل و محل سکونت ارتباط معنی‌داری مشاهده نمی‌شود، ولی وضعیت شغلی و نیز سطح درآمد ارتباط قابل‌توجهی با شادکامی نشان می‌دهند. به‌طوری‌که در این تحقیق، افراد بیکار در این مطالعه حدود ۱.۹ برابر از شادکامی کمتری نسبت به شاغلان برخوردار بوده‌اند. مدارس نحوه برقراری ارتباطات و قبول مسوولیت‌های اجتماعی را به دانش‌آموزان بیاموزند دکتر علی منتظری، محقق مرکز تحقیقات سنجش سلامت پژوهشکده علوم بهداشتی جهاددانشگاهی و همکارانشان در این پژوهش اعتقاد دارند: «با این‌حال، کار و شغل، نسبت به جنبه‌هایی از زندگی مانند دوستی‌های صمیمانه، سلامتی و فعالیت‌های اجتماعی با شادکامی ارتباط کمتری دارد. از این‌ رو برخی از محققان در باب تعلیم‌وتربیت توصیه می‌کنند که مدارس به‌جای توجه به یادگیری فعالیت‌های تولیدی و کار، نحوه برقراری ارتباطات موفق اجتماعی با مردم و قبول مسوولیت‌های اجتماعی را به دانش‌آموزان بیاموزند». محققان فوق می‌گویند: «متغیر موثر دیگر بر شادکامی در این مطالعه، سطح درآمد بوده است. افراد با سطح درآمد بد یا خیلی بد، شادکامی کمتری نسبت به افراد با درآمد خوب و خیلی خوب داشتند و با افزایش درآمد، شادکامی افزایش نشان می‌دهد. بر این اساس، درآمد، نقش مهمی در شادکامی انسان‌ها ایفا می‌کند. ولی با کمال تعجب مطالعات مشابهی که شادکامی مردم کشورهای مرفه را بررسی کرده‌اند، نشان داده‌اند که رضایت از زندگی در آن‌ها با افت‌وخیز درآمدشان در طی زندگی حرفه‌ای و نیز در بازنشستگی تغییر چندانی نمی‌کند که نیاز به موشکافی بیشتری دارد». همچنین به‌رغم عدم تمرکز مطالعه فوق بر رابطه بین «سلامت و شادکامی» محققان معتقدند لازم است برای درک بیشتر رابطه شادکامی و متغیرهای اقتصادی و اجتماعی مانند شغل و درآمد به تحلیل‌های مربوط به رابطه سلامت نیز توجه دقیق‌تری کرد. مطالعات متعددی در خصوص رابطه شادکامی با سلامت انجام شده است. پیش‌بینی سلامت و طول عمر در جمعیت‌های سالم به‌واسطه شادکامی، ایجاد ناشادکامی ناشی از سلامت نامطلوب و نیز رابطه شادکامی با سلامت درک‌شده، سلامت جسمی و رفتارهای مربوط به سلامت از جمله نتایج با ارزش این مطالعات هستند که می‌توانند تحلیل‌های راهگشایی را به دست دهند. دکتر منتظری، محقق اصلی این پژوهش و همکارانش می‌گویند: «اگرچه شادکامی با طول عمر در جمعیت بیمار همراه نیست و اثر مستقیمی بر مرگ‌ومیر ندارد، اما در افراد سالم از ابتلا به بیماری‌ها محافظت می‌کند. به‌این‌ترتیب می‌توان این‌چنین استدلال کرد که سلامت همگانی را می‌توان با سیاست‌های فزاینده شادکامی در مردم ارتقا داد». همان‌گونه که اشاره شد بر اساس نتایج مطالعه فوق، بین وضعیت شغلی و نیز سطح درآمد که از عوامل اجتماعی و اقتصادی هستند، با شادکامی رابطه معنادار وجود داشت. در این خصوص دکتر منتظری و همکارانش اظهار داشته‌اند: «باید گفت که کاهش شادکامی در قبال بیکاری و نیز کاهش سطح درآمد، می‌تواند ناشی از عدم مطلوبیت سلامت در شرکت‌کنندگان باشد و این، نتیجه‌ای است که در مطالعات دیگر نیز مورد تأکید قرار گرفته است. به‌عبارت‌ دیگر ناشادکامی نتیجه‌ای است که در اثر ضعف در سلامت حاصل می‌شود. در واقع این نابرابری در درآمد و اشتغال است که پس از اثر بر سلامت افراد باعث ایجاد احساس عدم شادکامی در آن‌ها می‌شود». شواهد نشان داده‌اند که بین رشد اقتصادی و کاهش نابرابری‌ها با شادکامی رابطه معنادار وجود دارد. لذا بر اساس نظر پژوهشگران مجری این مطالعه، به نظر می‌رسد که اگر چه جوانان در ایران به‌طورکلی گزارش کرده‌اند که «نسبتا شادکام» هستند، اما نابرابری‌های موجود در شادکامی باید بر اساس توزیع فرصت‌های برابر و ثروت برطرف شوند. لذا رسیدگی به معیشت جوانان، اشتغال‌زایی و اتخاذ تصمیمات مقتضی برای افزایش درآمد و ارتقای سطر اقتصادی ایشان نقش بسزایی در ارتقای شادکامی آن‌ها خواهد داشت. گفتنی است، این یافته‌های ارزشمند، در قالب مقاله‌ای علمی پژوهشی در شماره آینده نشریه «پایش»، متعلق به پژوهشکده علوم بهداشتی جهاددانشگاهی منتشر خواهند شد. این نشریه در قالب دوماهنامه و به زبان فارسی منتشر می‌شود و دربرگیرنده مقالات مرتبط با شاخه‌های مختلف علوم بهداشتی است.

وبینار پیشگیری از تک فرزندی و ناباروری در جهاد دانشگاهی استان مرکزی برگزار شد

دوشنبه, ۲۲ مرداد ۱۳۹۷ وبینار پیشگیری از تک فرزندی و ناباروری در جهاد دانشگاهی استان مرکزی برگزار شد. به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی استان مرکزی، این کنفرانس اینترنتی ۲۲ مرداد و