تعاونی ها؛ بهترین جلوگاه پیوند مناسب میان اقتصاد، فرهنگ و سیاست

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی استان مرکزی؛ تعاون و همکاری می تواند در تحقق رشد و شکوفایی جامعه نقشی بسزا ایفا کند. بدیهی است با کسترش فرهنگ تعاون، وحدت وهمدلی در جامعه حاکم و ابتکارها و خلاقیت ها پدیدار می گردد و جامعه از آسیب دشمنان مصون می ماند.

در حدیثی از پیامبر اسلام حضرت محمد(ص) نقل است که فرمودند؛ اگر همه شما در راه خیر و نیکوکاری به یکدیگر بپیوندید و هماهنگ شوید دوستدار و علاقه مند به یکدیگر خواهید شد. این حدیث حکایت از آن دارد که تعاون در اسلام جایگاهی خاص دارد؛ چراکه در همه امور همکاری، محبت، صفا و صمیمیت مطرح و مفید است.

در جهان امروز می باید برای کسب توفیق و سرافرازی در کلیه مسایل اقتصادی، فرهنگی و سیاسی همکاری باشد یعنی همواره می باید آیه شریفه "تعاونوا علی البر و التقوی " الگوی اعمال و رفتار هر انسانی باشد تا بتواند به اهداف و مقاصد عالی دست یابد. به موجب اصل چهل و چهارم قانون اساسی نظام اقتصادی جمهوری اسلامی ایران بر پایه سه بخش دولتی تعاونی و خصوصی با برنامه ریزی منظم و صحیح استوار شده است.

تعاونی چیست؟

تعاونی ها، واحدهای کوچک اقتصادی ویژه ای هستند که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم، در تولید ملی، کارآفرینی و جذب نیروی کار، با افراد جامعه مشارکت می کنند و غالبا مالکیت مستقلی دارند. در واقع، تعاونی ها، سازمان هایی مردمی هستند که از سوی خود اعضا و با اختیار کامل آنها تشکیل و منطبق با اصول بین المللی تعاون اداره می شوند.

از آن جاکه تعاونی ها در فرآیند رشد و تعالی اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی جامعه تأثیر بسزایی دارند، در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به صورت گسترده به آن پرداخته شده است. اصل 44، مهم ترین اصلی است که در قانون اساسی در مورد تعاونی ها آمده است که در آن به طور مشخص، تعاون را یکی از بخش های سه گانه نظام اقتصادی جمهوری اسلامی ایران معرفی می کند.

بر اساس این ماده، نظام اقتصاد ایران بر سه بخش دولتی، تعاونی و خصوصی با برنامه ریزی منظم و درست استوار است. به طور خلاصه، تعاونی ها از بُعد اقتصادی به عدالت، از نظر سیاسی به آزادی و از دیدگاه فرهنگی به ارزش های اخلاقی و دینی توجه دارند و بهترین جلوگاه پیوند مناسب میان اقتصاد، فرهنگ و سیاست شمرده می شوند

ارزش های معنوی تعاونی ها

اگر چه در نظر اول هدف از فعالیت ها توسعه تشکیلات تعاونی و توجه و پیوستن گروه های گوناگون اجتماعی به تعاونی ها توجیهات اقتصادی و رفع نیازهای مادی افراد را باید یادآور شد. لکن تلاش های تعاونی متکی براساس معنوی دقیقی است که موجبات همبستگی عمیق مردم را فراهم می سازد و در دگرگونی روابط اجتماعی و تصحیح امور جامعه به سود اکثریتی است که از طریق خودیاری تشکیل شرکت های تعاونی را براقدامات فردی ترجیح داده اند.

پذیرش بار مسئولیت ناشی از عضویت در تعاونی ها و تعهد و احساس وظیفه در امور مادی و اخلاقی و اجتماعی سازنده افرادی است که قادرند سازمان ها و موسسات متعلق به خود را با اعتقاد و ایمان کامل اداره و سرپرستی نمایند و با کمک یکدیگر روی پای خود بایستند تا از طریق این اعتقاد و اعتماد به نقس در جامعه متحول و پرکشمکش کنونی به موجودیت و حیات خود در قالب افراد آزاده و سرافراز تحقق بخشندو از مزایای زندگی شرافتمندانه بهره مند گردند.

به همین علت صرف نظر از مزایا و ارزش های اقتصادی که در فلسفه وجودی تعاونی ها نهفته است جنبه های معنوی و اجتماعی و آثار سازنده ای که تعاونی ها در بهبود وضع اخلاقی و تربیتی و تغییر افکار و اندیشه های افراد دارند باید مورد توجه قرار گیرد.

مردمی که از طریق پیوستن به تعاونی ها قوای پراکنده خویش را متمرکز و استعدادها و امکانان خویش را صرف بهبود زندگی می نمایند سازندگان جوامعی هستند که عدالت، تقوا، همکاری و کمک متقابل معیارهای مورد احترام و اتکای آنهاست.

اگر رشد و توسعه تعاونی ها به اندازه ای باشد که اکثر مردم را در برگیرد و به تغییر اوضاع جامعه به گونه ای که از نهضت تعاون مورد انتظار است بینجامد تحقق آرمان های اجتماع در زمینه های توزیع عادلانه ثروت، توفیق در ریشه کن ساختن فقر و تهیدستی و اختلافات فاحش طبقاتی هدفی دور از دسترس نخواهد بود.

تعاونی ها مبشر آزادی و برابری هستند. در مکتب تعاون انتخاب راه نیکو برای زندگی بهتر بر عهده افراد است. همه مختارند که با توجه به حقوق همنوعان خود روش های مطلوب را پیش بگیرند و بر رونق و اعتلای کار و زندگی خود بیفزایند و به باروری استعدادها بپردازند و با کار و کوشش و لیاقت به کسب شخصیت و اعتبار مقام شایسته و لایق خویش نایل شوند.